Chủ Nhật, 1 tháng 11, 2015

Hương vị chè lam Đường Lâm

Nếu ngày xưa, chè lam chỉ được làm cho vào dịp Tết như một món ăn chơi dân dã mà thanh tao, thì nay nó được làm cho và bán quanh năm.

lúc gõ cụm từ “chè lam” trên google chỉ trong vòng 0,46 giây đã cho hơn một triệu kết quả. Trong Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, chỉ ra rằng chè lam là đặc sản của khu vực huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Nhưng lúc ghé xứ Đoài thăm ngôi làng cổ nhất Việt Nam – Đường Lâm (thị xã Sơn Tây, Hà Nội), chè lam lại được làm cho và bày bán khắp trong làng, không tính ngõ. cùng với các kẹo lạc, kẹo dồi chó, oản, bỏng gạo… chè lam đã phát triển thành đồ vật quà quê gắn liền với vùng quê Bắc Bộ nằm bên bờ sông Hồng hiền hoà này.

Về làng cổ Đường Lâm vào bất kỳ mùa nào trong năm, ghé thăm các gia đình còn duy trì những nghề truyền thống trong đó có khiến chè lam, ko khó để bắt gặp mùi hương thơm nức của gạo nếp mới, gừng, mạch nha, đậu phộng rang. Bên những bếp lửa đỏ than, những mẻ chè lam thoăn thoắt ra lò qua đôi bàn tay dẻo dai, khéo léo nhưng đầy lực của những mẹ, các chị.

Chè Lam được bày bán khắp ở Đường Lâm trên những mẫu chõng tre với ấm chè tươi thơm nồng.
Chè lam mỗi nơi có những công thức khác nhau nhưng nguyên liệu hầu như ở đâu cũng vậy. đó là đường mật, mạch nha, gừng tươi, bột gạo nếp rang, lạc rang. những nguyên liệu đơn giản, gắn bó với cuộc sống nông nghiệp thuần túy đó nhưng lúc kết hợp có nhau lại tạo buộc phải 1 thức quà quê ăn vào sẽ nhớ mãi bởi nó chứa đựng ở trong đấy biết bao nhiêu tinh túy. cái hồn quê nhờ vậy mà càng day dứt trong lòng những người con xa xứ.

Gạo nếp khiến cho chè lam thường là nếp dòng hoa vàng, hay nếp thơm – là những loại gạo đặc sản. Gạo ngon khi được rang và nghiền thành bột sẽ càng dậy mùi thơm khi bắc lên bếp. những nguyên liệu khác như gừng tươi cũng được sắm kỹ là những nhánh gừng già vừa cay nồng nhưng lại thơm. Trước đây, người dân Đường Lâm thường tìm mật mía có màu nâu nhưng nay, lúc mật mía cũng ít dần, với thể dùng đường trắng để thay thế dù sản phẩm cũng sở hữu vài phần khác nhau về hương vị.

những miếng chè lam được phủ lớp bột áo trắng tinh, thơm phức.

quá trình nấu chè lam là quan trọng nhất bởi những người thợ lành nghề sẽ biết cân, đong, đo, đếm từng nguyên liệu sao cho thật vừa vặn. Trên bếp than hồng là nồi nước sở hữu những lát gừng đã được rửa sạch, gọt vỏ và bào nhuyễn. Đường, mạch nha, lạc rang cùng thêm một chút muối tinh được cho vào cộng lúc.

hầu hết được đun với lửa vừa, khuấy thật đều tay cho đường tan, hòa mang mạch nha và gừng mà không bị cháy khét. khi đa số đã hòa quyện mang nhau thành hỗn hợp nước với màu vàng óng, toàn bộ keo lại là đến giai đoạn quan trọng nhất: rắc bột.

Bột nếp rang đã nghiền được đổ đều tay vào nồi nước, đổ đến đâu đảo thật đều đến đấy. Điều thú vị là, những người chưa bao giờ nhìn những người thợ làm chè lam lo sợ vì khi đổ bột trên nồi nước nóng bột sẽ kết lại, vón cục. Tuy nhiên, vì bột được khiến từ gạo nếp rang chín bắt buộc mỗi lần thêm bột vào nồi, đảo thật nhanh và đều tay hầu hết các nguyên liệu sẽ hòa quyện sở hữu nhau.

Người thợ lành nghề sẽ biết cho lượng bột tối ưu để tạo độ dẻo đúng chuẩn cho chè lam. Thiếu một chút bột bánh, chè lam sẽ dẻo quẹo, dính chặt sở hữu nhau và ví như quá tay, chè sẽ siêu nhanh cứng, không mang độ mềm khi ăn. bởi vậy, quá trình quan trọng nhất là cho bột và đảo thật nhanh. khi nào các đôi tay khỏe mới phát huy hết tác dụng, mà nhiều lúc nên nên đến bàn tay người đàn ông.

toàn bộ các nguyên liệu đều chín, bắt buộc khi thấy hỗn hợp đặc, dẻo mang thể ngừng lại vì mẻ chè lam đã hoàn thành. Ở một số địa phương như Thanh Hóa, người ta không làm chè lam bằng bột nếp rang nghiền mà thay vào đó là bột nước, được lọc qua túi vải sau ấy đem phơi khô. Mỗi lần nấu chè, sẽ sử dụng bột này để chế biến.

khi công đoạn nấu hoàn thành, chè lam sẽ được đổ lên những chiếc mâm đã được trải 1 lớp bột áo thật dày. Lớp áo này cũng chính là bột gạo nếp rang làm nguyên liệu nấu chè. lúc chè đã nguội hẳn, dùng những con dao thật bén cắt thành các miếng chè với hình chữ nhật 1,5×5 cm xoa đều trong lớp bột áo. Lớp bột này tựa như 1 lớp phấn phủ màu trắng bên bên cạnh, giúp các miếng chè không dính lại với nhau.

những mâm chè lam hấp dẫn mời gọi du khách.

Ngay cả khi công nghiệp tăng trưởng, máy móc hiện đại hơn, chè lam vẫn được khiến cho hoàn toàn thủ công bằng phương pháp gia truyền. Làng Đường Lâm mang phổ biến nhà làm chè lam, mỗi nhà một công thức, bí kíp riêng dù nguyên liệu đều như nhau. một miếng chè lam đạt đề nghị là dẻo vừa nên, không mắc răng; độ ngọt thanh; sở hữu vị cay và thơm nồng của gừng lại với vị béo ngậy của những hạt lạc rang.

Chè lam sẽ ngon nhất lúc thưởng thức vào các ngày gió heo may, gió bấc ùa về bên những chén trà nóng thơm phức. Cắn 1 miếng chè lam, nhấp 1 ngụm trà bạn có cảm như hầu hết tinh túy, dòng hồn quê đều tan vào trong miệng. tới Đường Lâm, dù ghé bất cứ địa danh nào: chùa Mía, đền Bố dòng Đại Vương Phùng Hưng, Lăng vua Ngô Quyền hay ghé chân vào những nếp nhà cổ, bạn đều sở hữu dịp thưởng thức món đặc sản này.
>>>  xem thêm: vé máy bay nội địa
Trong thể tích của những ngôi nhà đã sở hữu tuổi đời 300-400 tuổi vừa thưởng thức chè lam, vừa nghe gia chủ kể về những câu chuyện từ thời khai hoang, lập ấp sẽ càng hiểu vì sao Đường Lâm dung dị và bình yên ấy lại níu chân du khách thập phương. với các người con xa quê, lòng người lại càng ấp ám biết nhường nào.

Theo Zing News

0 nhận xét:

Đăng nhận xét